Co leczy psychoterapia? Planując terapię psychologiczną, zastanawiamy się jak w ogóle ona działa. W większości przypadków wiedzę czerpiemy z filmów i literatury, rzeczywistość może być jednak zupełnie inna. Wiele osób zdaje sobie jednak sprawę, jaką pomoc mogą uzyskać dzięki tej profesjonalnej formie wsparcia, a także czego oczekiwać po spotkaniach ze specjalistą. Okazuje się zatem, że społeczeństwo potrzebuje wiedzy w tym zakresie, a kampanie informacyjne i edukacyjne są bardzo potrzebne. Zaburzenia psychiczne stają się niestety coraz bardziej powszechne. Na szczęście szukanie pomocy nie jest już tematem tabu, ale spotyka się z uznaniem i akceptacją społeczną. To bardzo ważne, ponieważ cierpienie psychiczne można skutecznie łagodzić. Nie tylko przy pomocy farmakologii, ale również wsparcia psychoterapeutycznego. Z jakimi problemami zgłosić się do specjalisty? Co leczy psychoterapia indywidualna?
Co leczy psychoterapia?
Psychoterapia to forma leczenia, która koncentruje się na rozwiązywaniu problemów psychicznych, emocjonalnych i behawioralnych. Jest to proces, który pozwala pacjentom lepiej rozumieć swoje myśli, uczucia i zachowania, a także uczy ich, jak radzić sobie z wyzwaniami życiowymi w zdrowszy sposób.
Głównym celem psychoterapii jest leczenie różnorodnych zaburzeń psychicznych, takich jak depresja, zaburzenia lękowe, zaburzenia osobowości i zaburzenia nastroju. Terapia pomaga pacjentom zmniejszyć objawy, poprawić samopoczucie i zwiększyć funkcjonowanie w różnych aspektach życia. Dla wielu osób psychoterapia jest skutecznym narzędziem w radzeniu sobie ze stresem, przewlekłym niepokojem, a także w przepracowywaniu traum i przeżyć z przeszłości.
Psychoterapia skupia się również na leczeniu zaburzeń behawioralnych, takich jak zaburzenia odżywiania czy uzależnienia. Przez rozmowy, pacjent i terapeuta wspólnie identyfikują niezdrowe wzorce zachowań i uczą się, jak je zmieniać. Terapia może również pomóc w rozwoju umiejętności społecznych, poprawie relacji z innymi oraz w lepszym zarządzaniu emocjami.
Ponadto psychoterapia oferuje wsparcie w radzeniu sobie z trudnościami życiowymi, takimi jak rozpad związku, straty bliskich czy zmiany zawodowe. Pomaga w zrozumieniu i akceptacji siebie, co jest kluczowe w budowaniu zdrowej samooceny i samorealizacji. Poprzez terapię, pacjenci uczą się, jak rozpoznawać i wyrażać swoje emocje w konstruktywny sposób, co prowadzi do głębszego zrozumienia siebie i poprawy jakości życia.
Psychoterapia jest również ceniona za swoją zdolność do przekazywania narzędzi, które pacjenci mogą wykorzystywać na co dzień. Uczy, jak radzić sobie z presją, rozwiązywać konflikty, a także jak budować i utrzymywać zdrowe i wsparciwe relacje. W rezultacie psychoterapia nie tylko leczy konkretne zaburzenia, ale także wspiera ogólny rozwój osobisty, zwiększając zdolność do radzenia sobie z życiem i jego wyzwaniami.
Czym jest naukowość psychoterapii?
Naukowość psychoterapii opiera się na jej zdolności do empirycznego badania, testowania i potwierdzania skuteczności różnych metod terapeutycznych. Kluczowym elementem, który przyczynia się do naukowego charakteru psychoterapii, jest jej oparcie na dowodach naukowych, co oznacza, że metody terapeutyczne są systematycznie badane za pomocą kontrolowanych badań klinicznych.
W ramach tych badań, terapie są oceniane pod kątem efektywności w leczeniu określonych zaburzeń psychicznych. W psychoterapii wykorzystuje się zaawansowane metody statystyczne do analizy wyników, co pozwala na obiektywną ocenę skuteczności interwencji. Badacze korzystają z randomizowanych kontrolowanych badań (RCT), które są złotym standardem w ocenie efektów terapeutycznych. Te badania pozwalają zidentyfikować, czy obserwowane zmiany w stanie pacjenta są wynikiem samej terapii, a nie innych czynników.
Psychoterapia czerpie również z innych nauk, takich jak psychologia, psychiatria, neurologia, która dostarczają wiedzy na temat mechanizmów działania umysłu i zachowań ludzkich. Wiedza ta jest nieustannie aktualizowana i wzbogacana o nowe odkrycia, co umożliwia ciągłe doskonalenie metod terapeutycznych.
W rezultacie naukowość psychoterapii manifestuje się przez jej ciągłe dążenie do poprawy, zdolność do adaptacji w świetle nowych dowodów oraz przez rygorystyczne procedury badawcze, które zapewniają jej skuteczność i bezpieczeństwo. To wszystko sprawia, że psychoterapia jest traktowana jako poważna i efektywna forma interwencji medycznej.
Co leczy w psychoterapii?
Co leczy psychoterapia?
Bardzo ważne jest określenie czynników, które odpowiadają za leczenie w psychoterapii par, systemowej, indywidualnej czy innych formach wsparcia. Zagadnieniem tym w Polsce zajął się dyrektor Instytutu Psychologii Stosowanej oraz przedstawiciel Ministerstwa Zdrowia przy WHO ds. Zdrowia Psychicznego profesor Czesław Czabała.
Przedstawił kilka czynników leczących w psychoterapii, w tym:
- odreagowanie tłumionych emocji,
- zaakceptowanie swoich przeszłych doświadczeń emocjonalnych,
- uwolnienie się od konieczności ulegania tym emocjom,
- odróżnienie uczuć, które wywołują zdarzenia bieżące.
Jakie znaczenie mają powyższe czynniki leczące?
Jak wygląda ich zastosowanie w praktyce? Jako przykład można wykorzystać pacjenta, który zgłasza się z objawami lęku wobec autorytetów: szefa, znajomych, starszych rangą współpracowników. Sesja terapeutyczna pozwala odreagować emocje, opowiadając o nich. W trakcie spotkania może się okazać, że oprócz lęku pacjentowi towarzyszy złość na szefa. W trakcie sesji terapeutycznej można poszerzyć wiedzę pacjenta o zakresie przeżywanych emocji. Doświadcza on zarówno emocji trudnych, jak i pozytywnych, a ich mieszanka jest źródłem lęku. Dalej w procesie psychoterapii może pojawić się akceptacja dawnych doświadczeń emocjonalnych, co powoduje uczucie ulgi i przywraca równowagę, przekształcając narrację na temat własnego życia. Kluczowe znaczenie ma tutaj zaakceptowanie doświadczeń z przeszłości, na przykład regularnych awantur w domu rodzinnym. Terapia pozwala w bezpiecznym miejscu przyjrzeć się poprzednim latom doświadczeń, zaakceptować taki stan rzeczy, a także nauczyć się odróżniać aktualne emocje od tych z przeszłości. Właśnie w ten sposób prowadzona terapia ma moc uzdrawiającą i przywracającą pacjentom równowagę.
Jakie są niespecyficzne czynniki leczące?
Natomiast kolejny badacz, Bruce E. Wampold, przedstawiając w jaki sposób terapia pomaga ludziom, podkreśla znaczenie przekonania, jakie żywi pacjent. Przekonanie dotyczy skuteczności wybranej formy terapii, a także formy współpracy z psychoterapeutą (tzw. niespecyficzne czynniki leczące). Ponadto podkreśla również, że każda forma leczenia terapeutycznego daje pacjentowi wyjaśnienia odczuwanych stresów, dzięki czemu stają się adaptacyjne. W skrócie może to oznaczać, że psychoterapia kieruje pacjenta do zdrowych działań. W efekcie pojawiają się pozytywne myśli, budowanie bardziej wartościowych relacji, a także adekwatne wyrażanie emocji i wiedza na ich temat. Pacjent zaczyna też powoli wprowadzać w życie pozytywne zmiany.
Na co pomaga psychoterapia?
Psychoterapia może być ukierunkowana na określone działania i efekty. W związku z tym uznaje się, że ta metoda oddziaływań pomaga w leczeniu określonych zaburzeń, w tym: stanów lękowych, depresji, nerwic, zaburzeń żywienia, fobii. Okazuje się pomocna w sytuacjach, gdy pacjent ma trudności emocjonalne w określonych zdarzeniach życiowych: traci motywację, przeżywa żałobę, uzależnia się od substancji psychoaktywnych, nie potrafi zerwać z toksyczną relacją, czuje się bezradny. Ponadto psychoterapia skutecznie pomaga w radzeniu sobie z objawami psychosomatycznymi. Pomaga także w leczeniu chorób, które mają zupełnie inne pochodzenie np. alergii, astmy, atopowego zapalenia skóry, migreny czy chorób układu krążenia. Psychoterapia prowadzona jest także na oddziałach onkologicznych, ponieważ zmienia nastawienie do leczenia i wspiera efekty farmakologiczne i innych oddziaływań medycznych. Podsumowując, psychoterapia to system złożonych działań, których celem jest poprawa kondycji psychicznej pacjenta oraz jego komfortu i dobrostanu.
